Sốc văn hoá (Culture shock) là trạng thái thường gặp khi ta đi từ nước này sang nước khác. Thuật ngữ dùng để chỉ cảm giác hoang mang, lo lắng của những khách du lịch khi họ mới tới và trải nghiệm một môi trường văn hoá lạ.
Đối với các em du hoc sinh thì chuyện sốc văn hóa không còn xa lạ nữa. Bởi những ai bước chân qua một đất nước mới thì đều chưa thể thích nghi liền được. Từ những bỡ ngỡ về ăn uống, ẩm thực, sinh hoạt, học tập, làm việc…đặc biệt là ngôn ngữ.
Dù sốc văn hoá là một trạng thái căng thẳng của tâm lý, nó có thể dẫn tới nhiều triệu chứng ở cả thể chất lẫn tinh thần. Khi ta chuyển môi trường sống như mất đi một thứ gì đó vô hình. Nhưng cảm giác buồn bã đó chỉ là tạm thời và là điều tự nhiên dễ hiểu. Theo thời gian ta sẽ dần quen với môi trường mới.
Một số người khi phải trải qua cú sốc văn hoá quá nặng sẽ nhận thấy những dấu hiệu bất thường như luôn mệt mỏi, buồn ngủ hoặc lâng lâng, thấy mọi thứ xung quanh rất “ảo”. Có người bỗng trở nên dễ cáu kỉnh và nóng giận bất thường.
Vậy làm thế nào để thoát khỏi cú sốc văn hóa và tự cứu mình:
- Tham gia các Cộng đồng du học sinh Việt Nam hay Hội du học sinh Việt Nam ở nước ngoài có chung ngôn ngữ và văn hóa Việt sẽ giúp sinh viên cảm thấy gần gũi và gắn bó với nhau hơn
- Giữ liên lạc chặt chẽ với gia đình qua thư từ, điện tín, điện thoại, email…Nhiều nước như Anh, Pháp, Thụy Sỹ… đều có các công ty điện thoại bán thẻ gọi điện giá rẻ cho sinh viên Việt Nam. Hãy kiểm tra tất cả mọi ưu đãi dành cho sinh viên ! Các chương trình truyền hình vệ tinh cũng có ích.
- Xem trường mình có những gì dành cho sinh viên quốc tế.
- Trang trí quanh bạn những đồ vật có ý nghĩa cá nhân riêng bạn như ảnh, vật kỉ niệm…
- Tìm thức ăn quen thuộc ở các khu chợ Việt hay chợ Châu Á. Những người bạn sang trước sẽ giúp bạn. Hãy cố gắng ăn uống cân bằng.
- Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên. Vừa là cách để bảo vệ sức khỏe, vừa là cách để gặp gỡ bạn bè.
- Hãy kết bạn với các sinh viên quốc tế khác từ Việt Nam hay từ các các nước khác vì các bạn ấy sẽ hiểu được tâm trạng của bạn, nếu có thể hãy kết bạn với các sinh viên bản địa để bạn có thể hiểu được văn hóa của nhau.
- Sử dụng các dịch vụ của trường nơi bạn học, nơi có các nhân viên chuyên nghiệp và kinh nghiệm. Ví dụ như các dịch vụ y tế, tư vấn, văn phòng sinh viên quốc tế … sẽ lắng nghe bạn. Nếu ở trong nước, bạn chẳng cần đến những cái đó, thì ở nước ngoài, sử dung các dịch vụ đó là chuyện bình thường. Nếu bạn cảm thấy khó sống, thì người bảo hộ, hướng dẫn hay phụ trách bạn nên được biết. Người này sẽ giúp đỡ bạn, đặc biệt là sẽ tư vấn cho bạn cách học tập, tìm cách học tốt nhất cho bạn.
- Tốt nhất nên tìm ai đó chịu nghe để mình thổ lộ và kể lể, đừng tách biệt mình ra bên ngoài.
- Đến sớm trước khi buổi học bắt đầu để có thể nói chuyện với các bạn cùng lớp – đây là một cách rất tốt để kết bạn và tìm thấy điểm chung
- Cố gắng nói tiếng Anh trong mọi tình huống. Hầu hết người Anh sẽ không thèm cười khả năng tiếng Anh của bạn.
- Tìm hiểu các quy tắc để tránh xúc phạm người khác
- Hãy luôn cởi mở, càng tạo cho mình có nhiều cơ hội để gặp gỡ những người mới càng tốt.
Chúc các bạn thành công trong việc hòa nhập với môi trường mới.